Organeller ve Görevleri

Organeller

Organeller, sitoplazmada yer alan ve hücre icerisinde solunum, beslenme, boşaltım gibi yaşamsal olayların gerçekleşmesini sağlayan yapılara organel adı verilir. Tüm organeller farklı tıp görevlere sahiptir. Hücre içerisinde bulunan bu organeller endoplazmik retikulum, sentrozom, lizozom, koful, mitekondri, golgi cisimciği ve plastidlerdir. Şimdi bu organellerin görevlerini inceleyelim.

Organeller ve görevleri

Endoplazmik retikulum: Hücre zarı ile çekirdek zarının arasında bulunan bu organel, tek birim zardan ve kanalcıklardan meydana gelmiştir. Eğer bu zarlar üzerinde ribozom taşıyorsa granüllü, eğer ribozom taşımıyorsa granülsüz endoplazmik retikulum adını alır. Hücrenin temel iskeletini oluşturur. Golgi cisimciği, koful ve lizozom oluşumunda görev alır. Sahip olduğu kanallar sayesinde hücre içi madde iletimini sağlar. Bazı minerallerin depolanmasında görev alır.
Sentrozomlar: İlkel bitki hücrelerinde ve hayvan hücrelerinde bulunmaktadır. İki sentriolden meydana gelen bu organel zarsızdır. Hücrede bölünme esnasında iğ ipliklerinin oluşmasında görev alır. Ayrıca sil ve kamçı oluşumunda etkilidir.
Lizozom: Endoplazmik retikulum veya golgi cisimciği gibi organellerden köken alarak oluşur. Tek zarlıdır ve içerisinde hidroliz enzimlerini barındırır. Ölen veya yaralanan hücrelerin sindiriminde görev alır. Başkalaşımda etkili rol oynar. Otolizde de görev almaktadır.
Koful: İçerisinde öz suyu bulunduran ve golgi, endoplazmik retikulum veya hücre zarı gibi yapılardan meydana gelen tek zarlı organeldir. Atık maddelerin depolanmasında ve dışarı atılmasında görev alır. Tek hücreli suda yaşayan ökaryot yapıdaki canlılarda suyun dengesini sağlamak için özel vurgan kofullar bulunmaktadır. Bitki hücrelerinde yaşlandıkça büyüyen bu organel, hayvanlarda ise her zaman küçüktür.
Mitekondri: Çift zarlı olan bu organelin iç zarı girinti çıkıntı şeklindedir. Bu yapıya krista adı verilir. İçerisindeki sıvıya ise matriks denir. Burada DNA ve RNA enzimleri bulunur. Sadece oksijenli solunum yapabilen ökaryot hücrelerde bulunur. Enerji üretiminde ve oksijenli solunumda görev alır.
Golgi cisimciği: Üst üste bulunan kanallar şeklinde oluşan bu organel, tek katlı birim zardan meydana gelmiştir. Üzerinde ribozom bulunmaz. Hücre içerisinde salgı maddelerinin oluşumunda ve depolanmasında görev alır. Glikoprotein ve lipoprotein gibi maddelerin sentezini sağlar. Yağın depolanmasında görev alır. Lizozom ve koful oluşumunu sağlar.

Plastidler: bu organeller üçe ayrılır: Kloroplast, lökoplast ve kropmoplast.

Kloroplast: Bitki hücrelerinde ve protistalarda bulunur. Çift katlı zar yapısına sahiptir ve içerisinde yeşil renkli pigmentler bulunur. Bitkinin ışık gören kısmında bulunurlar. En önemli görevi bitkilerde fotosentez gerçekleştirmektir. Nişasta sindirimini sağlar.
Kropmoplast: Çiçeklerde ve meyvelerde bulunabilir. Bitkiye sarı, kırmızı ve turuncu renklerin verilmesini sağlar.
Lökoplast: Yalnızca bitkilerde bulunan bu organeller renksiz plastid şeklindedir. Işık ile karşılaşmalarında kloroplasta dönüşebilirler. Nişasta, yağ ve protein gibi maddelerin depolanmasında görev alırlar.

Son Güncelleme : 19.01.2024 17:12:11

Organeller ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.

Kemik Yaşı

Kemik yaşı, kişinin gerçek biyolojik yaşını göstermektedir. Kemikleşme noktalarının kapanma sınırı erişkinlerde, kız çocuklarının 18 yaş, erkek çocuklarının ise 19 yaş olarak kabul edilir. Kemik yaşının belirlenmesi, el bilek kemiklerinin çekilen rön...

Kıkırdak Deldirmek

Kıkırdak deldirmek genellikle kulağa küpe takabilmek amacıyla yapılan bir işlemdir. Kıkırdak deldirme işlemi için uygulanan farklı metotlar bulunmaktadır. Bahsi edilen yöntemler arasında kişinin kendi başına bu tür işlemler için özel olarak hazırlana...

Kemik Büyümesi

Kemik Büyümesi, Tüm bayanlar gençliklerinde ayaklarının çok güzel olduğundan ve yaşları ilerledikçe ayak şekillerinin bozulduğundan şikâyet eder. Aslında en çok şikâyet edilen ve ayakları için doktora gitmelerindeki en büyük neden başparmaklarında ol...

Kas Çeşitleri

Kaslar, vücutta kemiklere kuvvet uygulayarak vücudun hareket etmesini sağlayan yapılardır. Vücuda destek veren ve hareket etmesini sağlayan kemikler, kas ve eklemlerin yardımı ile bir arada çalışır.Kas ÇeşitleriÇizgili Kaslar: Çizgili kaslar iskelet ...

Eklem İltihabı

Eklem iltihabı, bir romatizmal hastalık olarak karşımıza çıkar ve genelde bayanlarda, erkeklere oranla daha çok görülür. Eklem iltihabı (Romatoid Artrit), sebebi henüz net olarak açıklanmasa da genetik faktörler hastalığın kişilerde oluşmasına neden ...

Kemik İliği Ödemi

Kemik iliği ödemi, MR sonrası tanımlanan bir durumdur. Kemik dokusu içinde sıvı birikmesi, ödem oluştuğu anlamını taşımaktadır. Tümörlerden, travmalar nedeniyle kemiğin zedelenmesi gibi pek çok durumda görülebilir. Bu yüzden ayırıcı tanı yapılması ge...

Kemik Çeşitleri

Kemikler, çok sert bir yapıya sahip olmalarına karşın, oldukça esnek bir yapıdadırlar. Kemiğin sert olmasını sağlayan, yapısında bulunan fosfor, mineraller ve kalsiyumdur. İskelet sistemi uzun kemik, kısa kemik ve yassı kemik olmak üzere üç çeşit kem...

Düz Kaslar

Düz kaslar; Bizim isteğimiz dışında, kendiliğinden çalışma gösteren kaslara verilen ortak addır. Bu kasların göstermiş olduğu eforlar otomatik olarak sinir sistemi ile alakalıdır. Vücutta, pek çok solumun, dolaşım, sindirim ve ürogenital sistemlere b...

Kas İsimleri

Kas isimleri, kaslar vücudumuzun yapı taşıdır birçok görevi ve işlevi vardır. Peki bizim için bu kadar önemli olan bu kasların isimlerini ne kadar biliyoruz. Bu makalemizde kas isimlerini kısaca yazmaya çalışacağız.Ayak kas isimleriBaş parmak kas isi...

Kemik Yapısı

Kemik yapısı, vücuttaki en sert yapıdır. Kemik yapısına, kemikler, kemik ilikleri, vs. Bütün bileşenleri dahil olmak üzere kemik doku da denir. Kemik yapısı %30 organik madde, %25 su, geri kalan %45'lik kısımda ise mineral içerir. Vücudun fiziksel şe...

Yassı Kemik

Yassı kemik, tanım olarak kalınlık olarak genişlik ve uzunluğundan daha kısa olan kemiklerdir. Vücudun göğüs, kafatası, kürek ve kaburga gibi kısımlarında bulunmaktadır. Yassı kemikler kırmızı kemik iliği ile doludurlar. İçlerinde sarı kemik iliğinin...

Sakroiliak Eklem

Sakroiliak eklem, kemiklerin bağlantıları olan eklemler fonksiyonel ve morfolojik olarak sınıflandırılmıştır. Sakroiliak eklem ise morfolojik sınıflandırmaya giren sinovyal eklemler arasındadır. Bunlar sakrumun lateral yüzüyle, iliak kemiğin medial y...